Το χονδροσάρκωμα αναπτύσσεται από τα χονδροκύτταρα του χόνδρινου ιστού. Μπορεί να εξελίσσεται από προϋπάρχοντες καλοήθεις όγκους του οστού, όπως το εγχόνδρωμα ή το οστεοχόνδρωμα. Είναι πιο συχνό στον ενήλικο πληθυσμό, κυρίως σε ηλικίες ανάμεσα στα 50 με 70 έτη, και πολύ σπάνια προσβάλλει την παιδιατρική ηλικία.
Πολύ συχνά, το πρώτο σύμπτωμα είναι ο πόνος. Η διάγνωση γίνεται με τον συνδυασμό απεικονιστικών (απλή ακτινογραφία και μαγνητική τομογραφία) κι ιστολογικών εξετάσεων. Η βιοψία είναι επίσης απαραίτητη για τη διάγνωση του χονδροσαρκώματος. Ο εξειδικευμένος παθολογοανατόμος προσδιορίζει τον βαθμό κακοήθειας και τον υπότυπο, δυο παράμετροι που έχουν μεγάλη σημασία ως προς την πρόγνωση του χονδροσαρκώματος.
Υπάρχουν 5 διαφορετικοί υπότυποι χονδροσαρκώματος κι η ακριβής διάγνωση είναι σημαντική για να προγραμματιστεί το χειρουργείο αναλόγως. Ως εκ τούτου, η μελέτη της βιοψίας από εξειδικευμένο παθολογοανατόμο κρίνεται απαραίτητη.
Υπότυποι χονδροσαρκώματος:
Συμβατικό χονδροσάρκωμα (Conventional chondrosarcoma). Αποτελεί το 85% των περιπτώσεων. Χωρίζεται σε «πρωτογενές» και «δευτερογενές», ανάλογα με το εάν αναπτύσσεται ή όχι από προϋπάρχοντες καλοήθεις καταστάσεις.
Διαυγοκυτταρικό χονδροσάρκωμα (Clear-cell chondrosarcoma). Αποτελεί περίπου το 2% των περιπτώσεων, με καλύτερη πρόγνωση.
Περιοστικό χονδροσάρκωμα (Periosteal chondrosarcoma). Αποτελεί περίπου το 2% των περιπτώσεων, προσβάλλει συνήθως το μηρό οστό.
Μεσεγχυματικό χονδροσάρκωμα (Mesenchymal chondrosarcoma). Αποτελεί περίπου το 3% των περιπτώσεων, είναι πολύ επιθετικό, με υψηλή ικανότητα μεταστάσεων και δυσμενέστερη πρόγνωση.
Αποδιαφοροποιημένο χονδροσάρκωμα (Dedifferentiated chondrosarcoma). Αποτελεί περίπου το 10% των περιπτώσεων. Είναι ένα αρχικά συμβατικό χονδροσάρκωμα, που αποκτά χαρακτηριστικά που το μετατρέπουν σε πολύ επιθετικό σάρκωμα, με δυσμενή πρόγνωση.
Το χειρουργείο αποτελεί τον μοναδικό θεραπευτικό χειρισμό του χονδροσαρκώματος. Πρόκειται για ένα σάρκωμα που θεωρείται εντελώς χημειοανθεκτικό κι ακτινοανθεκτικό, δηλαδή, δεν ανταποκρίνεται σε κανένα γνωστό χημειοθεραπευτικό σχήμα, ούτε στις ακτινοβολίες. Ωστόσο, η κλινική έρευνα επενδύει στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων, κυρίως σε στοχευμένες θεραπείες, με σκοπό την αύξηση των θεραπευτικών επιλογών για ασθενείς με μη χειρουργήσιμο χονδροσάρκωμα.