Χόρδωμα (Chordoma)

Το χόρδωμα αποτελεί το 1-4% των σαρκωμάτων των οστών. Αναπτύσσεται από τα κύτταρα της νωτοχορδής, μιας ανατομικής δομής του εμβρύου που λειτουργεί ως σπονδυλική στήλη μέχρι την ανάπτυξη των σπονδύλων κι εξαφανίζεται στο πρώτο έτος της ζωής. Ωστόσο, το χόρδωμα δεν εμφανίζεται συνήθως στη βρεφική ηλικία, αλλά γύρω στα 60 έτη κατά μέσο όρο, σε εναπομείναντα κύτταρα της νωτοχορδής. Λόγω της ανατομικής θέσης τους, το χόρδωμα εντοπίζεται στη σπονδυλική στήλη.

Η εμφάνιση μεταστάσεων είναι πολύ σπάνια, αλλά το σάρκωμα είναι τοπικά επιθετικό, με τάση στις τοπικές υποτροπές. Συνήθως πρόκειται για μια μάζα που μεγαλώνει ασυμπτωματικά, μέχρι που το μέγεθός της είναι ήδη αρκετά μεγάλο ώστε να προκαλέσει πόνο στην περιοχή ή άλλα νευρολογικά συμπτώματα λόγω συμπίεσης των νεύρων. 

Η διάγνωση απαιτεί μια μαγνητική τομογραφία, ενώ η βιοψία δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις. 

Το χειρουργείο είναι η θεραπεία επιλογής, εφόσον είναι εφικτό χωρίς την παρουσία μονίμων επιπλοκών. Η θέση, όμως, του όγκου απαιτεί εξειδικευμένο ορθοπεδικό, καθώς και νευροχειρουργό. 

Όταν οι εξειδικευμένοι χειρουργοί θεωρούν τον όγκο μη χειρουργήσιμο λόγω πιθανών μονίμων επιπλοκών, όπως δυσλειτουργία των σφιγκτήρων στο χόρδωμα του ιερού οστού ή κάποια σοβαρή αναπηρία σε άλλες θέσεις, μπορεί η ακτινοθεραπεία να καταστεί ωφέλιμη. Οι πιο σύγχρονες τεχνικές ακτινοβολίας με φωτόνια, οι οποίες είναι διαθέσιμες, επιτυγχάνουν σε κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις, καλά αποτελέσματα. 

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου οι εξαιρετικά υψηλές δόσεις ακτινοβολίας που απαιτούνται για τη θεραπεία του χορδώματος κρίνονται πολύ τοξικές. Πλέον, υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές, κυρίως με πρωτόνια ή με ιόνια του άνθρακα, που μπορούν να αντικαταστήσουν τις υψηλές δόσεις της ακτινοβολίας με φωτόνια. Οι τεχνικές αυτές είναι διαθέσιμες σε πολύ συγκεκριμένα κέντρα κι όχι σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Με τη συμβολή εξειδικευμένου ακτινοθεραπευτή-ογκολόγου και την υποστήριξη από την Εθνική Ομάδα Σαρκωμάτων, ο ασθενής μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να μεταφερθεί στο εξωτερικό για την εφαρμογή των συγκεκριμένων τεχνικών. 

Το χόρδωμα είναι χημειοανθεκτικό σάρκωμα κι η χημειοθεραπεία δεν έχει θέση στο θεραπευτικό πλάνο του.